Çağdaş yaşamın temel öğelerindendir, sormak ve eleştirmek. Maalesef bunun önemini yeterince kavrayamamış olanlarımız da azımsanmayacak kadar çok. Sorarsak cahil sayılırız, eleştirirsek kırarız sanırız. Hâlbuki” Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp” diye atasözümüz var. Sormak öğrenmemizi sağlar, eleştiri ise iyiye, doğruya, güzele ulaştırır.
Sormak ve eleştirmek ehliyet ve liyakat sahibi insanlarca sık sık başvurulan bir yöntemdir. Bu vasıfları taşıyan insanlar, ister soran ve eleştiren olsun, ister soruların ve eleştirilen olsun asla bundan dolayı öğünmez ve gocunmaz.
Gelişmiş toplumlarda sormak ve eleştirmek, demokratik bir olgunluğun dışa vurumudur. O nedenle, her toplum ve ülkede demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla yerleşmesi, birçok konuda olduğu gibi bu konuda da büyük önem taşımaktadır.
Elbette ki, bu iki davranışın amacı karşımızdaki insanı rencide etmek, küçük düşürmek, alay etmek olmamalıdır. Yıkıcı değil, yapıcı olunmalıdır. Aksi takdirde, kasıtlı olarak kötüleme amaçlı davranan kişi basitleşmiş ve ayıp etmiş olur.
Konuyla ilgisi nedeniyle aşağıdaki atasözleri ve vecizelerle yazımı tamamlamak istiyorum;
Bilgeye sormuşlar. En iyi neyi bilirsin? Bilge yanıtlamış. Haddimi bilirim
ANONİM
________________________
Onlarla benim aramdaki fark, onlar bilmediklerini bilmezler, ben ise bilmediğimi bilirim.
ARİSTO
________________________
Akıllı insan düşündüğü her şeyi söylemez ama her söylediğini düşünür.
ARİSTO
________________________
Sormaz ki bilsin, sorsa bilirdi. Bilmez ki sorsun, bilse sorardı.
SADİ
________________________
Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak
Uğur Mumcu
________________________
Başkalarının bilgilerini öğrenerek de bilgili olunabilir ama herkes sadece kendi aklıyla akıllı olabilir
Hacı Bektaş Veli
________________________
Güneşin sana ulaşmasını istiyorsan gölgeden çık
Konfüçyüs
________________________
Konuşmaya karar verdiğinizde, söyleyeceklerinizin susmaktan daha iyi olduğundan emin olun.
Hint Atasözü
________________________
Başınıza iş açan, bilmediklerimiz değil, kesinlikle bildiğinizi sandığınız ama hakkında yanıldıklarınızdır.
Mark Twain
Av. Kemal Ferlengez