|
İl |
2003 |
2010 |
il |
2003 |
2010 |
||||
|
|
Sırası |
Endeksi |
Sırası |
Endeksi |
|
Sırası |
Endeksi |
Sırası |
Endeksi |
|
Afyon |
44 |
-0.2724 |
44 |
-0.3938 |
Kocaeli |
4 |
1.94329 |
4 |
8.5219 |
|
Ağrı |
80 |
-1.2811 |
80 |
-6.5364 |
Manisa |
25 |
0.34165 |
25 |
1.8884 |
|
Ankara |
2 |
3.3148 |
2 |
13.3247 |
Muş |
81 |
-1.4395 |
81 |
-6.649 |
|
Bursa |
5 |
1.678 |
5 |
5.7950 |
Rize |
37 |
-0.1784 |
37 |
0.1379 |
|
Eskişehir |
6 |
1.1036 |
6 |
5.4807 |
Samsun |
32 |
0.08791 |
32 |
0.5417 |
|
İstanbul |
1 |
4.8077 |
1 |
17.1245 |
Siirt |
73 |
-1.0064 |
73 |
-5.1654 |
|
İzmir |
3 |
2.5241 |
3 |
9.2423 |
Şırnak |
78 |
-1.1397 |
78 |
-6.3983 |
|
Kayseri |
19 |
0.4774 |
19 |
2.4042 |
|
|
|
|
|
Kaynak: DPT, İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik sıralaması karşılaştırması (2003 ve 2010)
Tablo da görüleceği gibi, 2003-2010 arasında Türkiye’nin sanayide en gelişmiş, sanayi üretiminin % 80’nine yakının yapan Kocaeli, Bursa, İstanbul, Ankara, İzmir, Kayseri, Eskişehir illerinin durumlarında, bir değişiklik olmamıştır.
Halbuki 2003’te 356.680 milyon TL olan GSMK, 2010 yılı sonunda 3.1 kat artmış, 1.109.000 milyon TL’ye çıkmıştı. Türkiye’nin üretimin yüzde 80’nine yakını bu 7 ilde yapılıyordu.
Peki, neden bu iller üretim artarken ve zenginleşirken, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel düzeylerinde bir değişiklik olmamıştır. Çünkü AKP, siyasal bir tercih olarak bölgeler arası gelişmişlik farkını gidermeyi, refahı tabana yaymayı HEDEFLEYEN bir ekonomi politikası izlememiştir.
Bölgeler arası gelişmişlik farkını gidermeyi, refahı tabana yaymayı HEDEFLEYEN ekonomi politikalarının sonucunda illerin büyük kısmında sanayi, tarım ve hayvancılık gerilemiştir. Bu illerde çalışanlar, işlerini aşlarını kaybetmişlerdir. Aşını işini kaybedenler, daha iyi bir yaşam arayışıyla, sanayi de gelişmiş illere göç etmek zorunda kalmışlardır. Göçle oluşan nüfus artışı, bu illerin sosyo-ekonomik gelişmesini olumsuz etkilemiştir. O nedenle de üretimin yüzde 80’nine yakının üretildiği bu illerin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel göstergeleri olumsuz etkilenmiştir. 2003’ten 2010’a bu illerin gelişmişlik göstergelerinde bir değişiklik olmamıştır.
İlginç ve gariptir. Göç edenler, göç ettikleri illerin sosyo-ekonomik göstergelerini iyileştirirken, göç ettikleri illerde sorunlara neden olmuşlardır. Bu illerin gelişmelerini olumsuz etkilemişlerdir.
Hayır, söyledikleriniz doğru değildir. Her şey eskisine göre daha iyidir diyenlerin seslerini duyar gibi oluyorum. Böyle düşünenlere, Başbakanlığa bağlı olan Devlet Planlama Teşkilatı’nın 2003 ve 2010 yılları iller düzeyin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel çalışma sonuçlarını incelemelerini, ondan sonra itiraz etmelerini öneririm.
(Devam edecek)
