Batman'da üç lise öğrencisi, merkezi sinir sisteminde motor hücrelerin kaybından kaynaklı sinir sistemi hastalığı olan Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastaları için göz takibi ile iletişim kurmalarını sağlayan yapay zeka destekli mobil uygulama geliştirdi.
Batman Türk Telekom Anadolu Lisesi 11. sınıf öğrencileri Sinan Güneş, Eyüp Bilir ve Eren Aygün'ün İngilizce öğretmenleri Emre Arslan'ın babası ALS hastalığı nedeniyle vefat etti.
Öğretmenlerinin babasını bu hastalık nedeniyle kaybetmesinden etkilenen 3 öğrenci, bu hastaların yaşamını kolaylaştırmak amacıyla göz hareketleri ile mesaj yazarak iletişim kurmalarını sağlayacak yapay zeka destekli mobil uygulama geliştirdi.
Öğrenciler, bu çalışmayla 24-27 Şubat'ta düzenlenen ve yazılım alanında katıldıkları TÜBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Van Bölge Finalinde birincilik elde etti.
Öğretmenleri Arslan'ın vefat eden babasına bir vefa borcu olarak başladıkları proje ile Türkiye finaline gitmeye hak kazanan öğrenciler, mayıs ayında düzenlenecek finalde de birinci olmak istiyor.
- Amaç hastaların iletişimini kolaylaştırmak
Projenin takım kaptanı Sinan Güneş, AA muhabirine, TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasına bir proje ile başvurmak istediklerini, bunun için ALS hastalarının iletişimini kolaylaştıran bir mobil uygulama yapmaya karar verdiklerini söyledi.
Öğretmenlerinin babasının ALS hastalığından vefat ettiğini bildikleri için böyle bir uygulama yapmak istediklerini belirten Güneş, "Yaklaşık 8 ay süren bir geliştirme süreci oldu. İki arkadaşımla beraber bu uygulamayı geliştirdik. Projemiz TÜBİTAK Van Bölge Finallerinde birinci oldu." dedi.
Projenin ana yazılımından sorumlu olduğunu anlatan Güneş, arkadaşlarının da literatür taraması, hastalıkla ilgili detaylar, uygulamanın test aşaması ve kodlama gibi konularda görev aldığını belirtti.
Öğrencilerden Eyüp Bilir projenin ana amacımız ALS hastalarında iletişimi kolaylaştırmak olduğunu, yaptıkları uygulama ile bunu büyük bir şekilde sağladıklarını kaydetti.
Hastaların hayatını kolaylaştıran bir uygulama yaptıkları için mutlu olduklarını ifade eden Bilir, şöyle konuştu:
"Bir hastaya yardım etmek bizim için çok güzel. Bu hastalık gerçekten kötü. Bölge finalinde birinci olduk. Çok güzel bir şekilde bölgemizi Ankara'da düzenlenecek finalde temsil edip büyük bir derece almak istiyoruz."
Eren Aygün de hem öğretmenleri hem de diğer hastalar için uygulamayı geliştirmek istediklerini dile getirdi.
Aygün, "Hastaların gözle iletişim kurabilmelerini sağlayacak bir sistem yapmak istedik. Bunu da başardık." dedi.
- Uygulamayı ücretsiz olarak hastaların hizmetine sunmak istiyorlar
Proje danışmanı öğretmen Emre Arslan da babasının ALS hastalığı nedeniyle vefat ettiğini öğrencilerinin bildikleri için böyle bir uygulama hazırlama talebinde bulunduklarını söyledi.
ALS hastalarının hayatını kolaylaştıracak uygulamaların önemine dikkati çeken Arslan, şöyle devam etti:
"Bu hastaların hayatını belki de en çok kolaylaştıracak şey onların sosyal bağlarını sağlayabilmek, iletişimde kalabilmelerini sağlayabilmektir. Kısa bir sürede tüm vücudu felce uğratan bir hastalık hatta iletişimde kalmalarını sağlayabilecek tek organın en son göz."
ALS hastaları için çeşitli göz takip sistemlerinin bulunduğunu ancak pahalı sistemler olduğu için çok az kişinin bunlara ulaşabildiğini dile getiren Arslan, uygulamayı ücretsiz olarak uygulama marketlerine yükleyerek tüm dünyadaki ALS hastalarının hizmetine sunmak istediklerini sözlerine ekledi.
